Verplicht sneeuwruimen werklozen 2013

Verplicht sneeuwruimen werklozen 2013

Als in de winter de sneeuwvlokken voor het eerst weer neerdwarrelen, kun je er de laatste jaren gif op innemen dat (gemeente)bestuurders zich realiseren dat enerzijds de lokale gemeentewerken door allerlei bezuinigingen zozeer zijn onderbemand dat zij onmogelijk in staat zijn de stad sneeuwvrij te houden, maar dat anderzijds het aantal werklozen, die tegenwoordig in rap tempo in de bijstand geraken,  flink is gegroeid.

Dus komen zij steevast met het door hen als origineel beschouwde plan deze werklozen zonder betaling en op straffe van het korten dan wel beëindigen van hun uitkering te verplichten sneeuw te ruimen in de door hen bestuurde steden (1 + 1 is immers 2), zich niet realiserend dat in vorige winters collega’s van hen ook al met dit inmiddels dus veeleer afgezaagde plan op de proppen zijn gekomen, dat het voordeel heeft ook goed te vallen in de onderbuik, en helemaal geen dwangarbeid zou zijn, zoals critici beweren. Gewoon de tegenprestatie voor een uitkering die in Nederland tegenwoordig met de zegen van de PvdA mag worden verwacht.

Enkele jaren geleden (in 2007) hebben niettemin deze zelfde gemeenten onder leiding van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) massaal de verplichting voor burgers hun eigen stoep sneeuwvrij te houden uit hun Algemene Plaatselijke Verordening (APV) geschrapt. Reden: bij nader inzien leek deze in strijd met artikel  4 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), dat dwangarbeid verbiedt.

Hoe kunnen gemeenten als zij menen hun burgers er niet eens toe te mogen verplichten hun eigen stoepje sneeuwvrij te houden dan wel met droge ogen werklozen (die toch ook nog steeds burgers zijn) ertoe dwingen gratis de hele stad sneeuwvrij te maken en ontkennen dat daarbij sprake is van verboden dwangarbeid?

De Nederlandse gemeenten maken in deze kwestie twee keer een (denk)fout: wat betreft het sneeuwvrij maken van het eigen stoepje hadden de gemeenten zich kunnen beroepen op een uitzondering die in art. 4 EVRM geldt voor ‘normale burgerplichten’, die niet onder het verbod op verplichte arbeid vallen. Men had de individuele burger daar dus wel degelijk toe kunnen verplichten: het sneeuwvrij houden van het eigen stoepje is immers een gewone burgerplicht. Anders is het gesteld met de werklozen: het onbetaald sneeuwvrij maken van de gehele publieke ruimte kan immers niet zo worden gekwalificeerd.

De gemeenten leggen dus géén verplichting op waar het verdragsrechtelijk wel kan, en wél een verplichting waar het om diezelfde reden níet kan.