Term 'dwangarbeid' rode stierenlap

In het Parool van 13 september jl. is onder de kop SP-wethouder Arjan Vliegenthart: ‘Dwangarbeid onjuiste term’ een stuk verschenen waarvan de inhoud niet klopt. Hoewel hij door de presentators van het AT5-programma waarvoor hij werd geïnterviewd, bijna geprest werd tot de uitspraak die het Parool hem nu ook in de mond probeert te leggen, gaf de nieuwe Amsterdamse wethouder, zoals ook te zien is in de bij het artikel gevoegde video, niet echt toe. En dat is toch eigenlijk wel dapper te noemen.

Jammer is evenwel dat het hem kennelijk niet te binnen schoot dat hij in plaats van het gewraakte woord ook de term ‘verplichte arbeid’ (compulsory labour) had kunnen gebruiken. Daarmee had hij zowel de verontwaardigde interviewers tevreden gesteld als vastgehouden aan het SP-standpunt (dat in dezen ook het mijne is). Juridisch gezien zijn beide termen vrijwel gelijkwaardig. Ze worden bijvoorbeeld ook beide gebruikt in artikel 4 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), waarin ‘dwangarbeid of verplichte arbeid (forced or compulsory labour) wordt verboden voor landen, zoals Nederland, die het verdrag hebben geratificeerd. De term dwangarbeid werkt nu eenmaal bij voorstanders van deze zogenaamde ‘maatschappelijk nuttige tegenprestatie’ als een rode lap op een stier. Dat maakt hem voor gebruik in het politieke debat, waar men ook ideologische tegenstanders voor zijn standpunt moet proberen te winnen, minder geschikt. In het dagelijks leven (en om tegenstanders waar nodig eens lekker te tergen) kun je hem natuurlijk gewoon handhaven.

Wat wel blijft tegenvallen aan het beleid van de nieuwe wethouder van Sociale Zaken in Amsterdam - dat moet na deze eerdere lofprijzing toch worden gezegd - is dat hij de Amsterdamse slachtoffers van het lokale dwangarbeidbeleid nog tot juni 2015 laat wachten tot zijn verlost worden uit hun slavenbestaan (de datum uit het college-akkoord). Mijnheer Vliegenthart en SP-Amsterdam: waarom krijgen zij niet met onmiddellijke ingang gratie en wordt deze smet op het blazoen van onze hoofdstad niet al morgen weggewist? Als het al niet officieel kan, dan in ieder geval in de praktijk. Wees sociaal! Stuur geen werklozen meer naar dwangarbeidcentra!

Dit artikel is eerder verschenen in Het Parool van 19-9-2014.