Een poging tot opheffing van het instituut Nationale Ombudsman

De Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken heeft vorige week de huidige directeur van de ANWB, Guido van Woerkom, voorgedragen als de nieuwe Nationale Ombudsman, opvolger van Alex Brennikmeijer, die in december zijn functie neerlegde. Van Woerkom is de enige kandidaat.

Taak van de Nationale Ombudsman is het onderzoeken van klachten van burgers over onbehoorlijk overheidsoptreden. Voor een goede uitoefening van deze taak is het dus van belang dat de Ombudsman een onafhankelijk oordeel durft te vellen, kritisch is en boven de partijen staat. Alex Brenninkmeijer was zo iemand. Door deze houding heeft hij zich niet geliefd gemaakt bij de VVD en de PVV, en eerder al bij voormalig CDA-premier Balkenende, waar men liever de stroopkwast gehanteerd ziet worden door de Ombudsman.

Doel van de benoeming lijkt dan ook vooral te zijn het voorkomen dat opnieuw een kritische, onafhankelijke geest als Brenninkmeijer de functie gaat bekleden.

De Marokkaanse gemeenschap is een actie gestart tegen de benoeming van Van Woerkom als Nationale Ombudsman omdat deze in het verleden – in grote tegenstelling tot zijn voorganger die het politieke klimaat in het huidige Nederland discriminatoir noemde – zelf een discriminerende opmerking heeft gemaakt over Marokkaanse taxichauffeurs en daarom geen Ombudsman van alle Nederlanders zou kunnen zijn.

Maar ook als niet-Marokkaanse Nederlander kan men bedenkingen hebben tegen de voorgenomen benoeming. Van Woerkom is weliswaar afgestudeerd in de rechten, maar toch vooral een lobbyist voor de autobranche, iemand uit het bedrijsleven en een VVD-prominent uit Oegstgeest, in welke functies hij vooral een polderaar was, een man van het compromis, die goede connecties heeft met de politiek, maar die waarschijnlijk onvoldoende kritisch is om deze waar nodig op de vingers te tikken. Uit zijn activiteiten tot nog toe valt ook geen enkele belangstelling voor burgerrechten of politiek engagement af te lezen.

Zijn benoeming op deze post zal dan ook waarschijnlijk de feitelijk opheffing van het instituut Nationale Ombudsman betekenen. In ieder geval voor de komende zes jaar. En weer een stap in de richting van Ruttes neoliberale dictatuur.