Volgens zowel lokale en regionale als nationale pers en
media zou de Vordense dodenherdenking 2013 – de tweede 4 mei herdenking waarbij
in dat Gelderse dorp begraven nazi-soldaten mede werden herdacht – ‘waardig’ zijn
verlopen. Het woord is afkomstig van het lokale 4 mei comité en het gemeentebestuur,
de juistheid ervan zeer twijfelachtig.
Niet alleen leidde de herdenking, evenals vorig jaar, tot zoveel
commotie en protest, dat het organiserende comité en de gemeente zich gedwongen
voelden de wandelroute langs het Duitse ‘kameradengraf’ uit het officiële
programma te schrappen. Vorig jaar vanwege een verbod van de rechter in kort
geding - dat overigens dit jaar door de hoger beroepsrechter werd vernietigd -,
dit jaar vanwege aangekondigde protesten van uit het toenmalig verzet
voortgekomen ‘antifascisten’, en de vrees van het Nationale Comité 4 en 5 mei
dat de commotie rond Vorden de nationale herdenking zou overschaduwen.
Ook veroorzaakte het eerbetoon aan de gevallen Duitsers van gewone
Vordenaren, die de nazi-soldaten wel mochten herdenken en dat dan ook, eveneens
als vorig jaar, massaal deden, zichtbaar verdriet bij joodse nabestaanden.
Niettemin verklaarde het Vordense 4 mei Comité aansluitend op de herdenking
deze volgend jaar opnieuw op dezelfde wijze te zullen houden. Een herdenking
die op een dergelijke wijze, en dan ook nog onder toezicht van een enorme
politiemacht, plaatsvindt, lijkt mij
eerder te moeten worden gekenschetst als harteloos of getuigend van boerse
lompheid, dan als ‘waardig’.
Een dergelijke herdenking is evenwel niet alleen lomp en
harteloos, maar ook dom, naïef en gevaarlijk. In deze tijd van mede door de
crisis overal in Europa herlevend rechts-extremisme en weer virulenter wordend anti-semitisme,
schaart een gemeente die meent op 4 mei de daar begraven nazi-soldaten te
moeten herdenken - alsof Nederland immuun zou zijn voor rechts-extremisme en de
Duitse neonazi’s niet haar buren zijn! – zich aan de zijde van neonazistische
internetfora als Stormfront dat deze herdenking van Duitse soldaten uit WOII
ook van harte toejuicht.
Om te voorkomen dat we elk jaar weer geconfronteerd worden
met nieuwe ophef en dergelijke ‘waardige’ 4 mei herdenkingen in het niet voor
rede vatbare Vorden rest er nog maar één mogelijkheid: het herbegraven van de in
Vorden begraven liggende Duitse soldaten op de centrale Duitse begraafplaats in
Ysselsteyn, waar vrijwel alle Duitse militairen uit WOII liggen begraven, zodat
het in het Achterhoekse dorp fysiek niet langer mogelijk is langs hun graven te
defileren. Wellicht levert dit wat juridische complicaties op vanwege het feit
dat de in Vorden begraven Duitsers in een particulier graf liggen met eeuwige
grafrechten. Hiervoor kan, lijkt mij, het best een joodse organisatie zich
nogmaals wenden tot de rechter, nu met de opeenvolgende Vordense herdenkingen immers
aantoonbaar doelbewust gevoelens worden gekwetst en daarmee door het organiserende
comité en de lokale overheid een onrechtmatige daad wordt begaan.
Cartoon van burgemeester Aalderink van de gemeente Bronckhorst, waar Vorden onder valt |