In Aalten en Oude IJsselstreek hoeven bijstandsgerechtigden “maar” een half jaar gedwongen arbeid te verrichten. Maar gedwongen arbeid mag überhaupt niet!
Het bestuur van de samenwerkende sociale diensten van de Gelderse gemeenten Aalten en Oude IJsselstreek (Intergemeentelijk Samenwerkingverband Werk en Inkomen, ISWI) heeft, zo meldde de Gelderlander op 16 juni jl., in zijn goedertierenheid besloten dat mensen die zijn aangewezen op een bijstandsuitkering in hun gemeenten niet langer meer dan een half jaar gedwongen te werk hoeven te worden gesteld. De gemeenten menen zo een heel sociaal beleid te voeren.
De werkelijkheid is echter een heel andere. Gedwongen tewerkstelling (‘forced or compulsory labour’/ ‘gedwongen of verplichte arbeid’) wordt in allerlei internationale mensenrechtenverdragen, waarvan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM, artikel 4 aldaar) het belangrijkste is, onder alle omstandigheden verboden en is dus zelfs geen minuut toegestaan. Ook niet bij bijstandsontvangers. Bijstand is het laatste sociale vangnet, dat alle bij deze verdragen aangesloten staten, waaronder ook Nederland, hun burgers als de situatie zich voordoet om niet dienen te garanderen.
Wel is het zo dat men dit verbod in Nederland, sinds 2004, toen toenmalig staatssecretaris Mark Rutte zijn nieuwe bijstandswet, de Wet werk en bijstand (WWB), introduceerde, die nadien nog telkens verder werd aangescherpt, aan zijn laars lapt. Wat aanvankelijk bekend stond als Work First-trajecten, verplichte, onbetaalde arbeid die, althans op papier, tot doel had bijstandgerechtigden te laten reïntegreren in de arbeidsmarkt, is inmiddels geëvolueerd naar de zogenoemde ‘maatschappelijke nuttige tegenprestatie’ die de bijstandsontvanger moet verrichten als ‘tegenprestatie’ voor zijn uitkering zonder dat daaraan nog enig reïntegratiedoel is verbonden, dus tot gedwongen arbeid in het kwadraat. Het werk dat veroordeelden als taakstraf krijgen opgelegd, is vaak nog minder geestdodend dan dat waarmee uitkeringsgerechtigden tegenwoordig worden geconfronteerd. Waarmee Nederland, dat andere landen zo graag de maat neemt op het gebied van mensenrechten, zich dus zelf al meer dan 10 jaar schuldig maakt aan een ernstige mensenrechtenschending.
Het feit dat er maar weinig gemeenten meer zijn waar bijstandsgerechtigden niet gedwongen te werk worden gesteld, bij mijn weten alleen – sinds kort – Amsterdam en Arnhem, maakt evenwel niet dat Aalten en Oude IJsselstreek niet – nog steeds – handelen in flagrante strijd met internationale mensenrechtenverdragen. Het enige lichtpuntje in Nederland is nog dat steeds meer – ook grote – steden willen experimenteren met een ‘onvoorwaardelijk basisinkomen’, een uitkering zonder tegenprestatie dus, en dat hierover volgende week een Tweede Kamerdebat zal plaatsvinden.
Wat verder nog opmerkelijk is aan de berichtgeving over deze kwestie is dat vrijwel in alle reacties erop instemming wordt betuigd met de gedwongen tewerkstelling van de bijstandsgerechtigden. ‘Laat die luie donders van een uitkeringstrekkers maar keihard werken voor hun geld’, is de veelal de strekking, ‘dat moet ik als hardwerkende opbrenger van hun bijstand ook’. De criminaliserende framing van bijstandsgerechtigden door onze inmiddels al decennia neoliberale overheid heeft zijn uitwerking niet gemist: bijna de gehele bevolking is volledig gebrainwashed en niet meer in staat een eigen oordeel te vormen over een misstand die zich nu al jaren onder haar eigen ogen voordoet. Knap werk Mark Rutte!
Hier de link naar het artikel uit de Gelderlander waarop in het bovenstaande wordt gereageerd (let ook op de aanhalingstekens waartussen het woord dwangarbeid wordt geplaatst: ook de redactie van de Gelderlander is keurig gehersenspoeld): http://www.gelderlander.nl/regio/achterhoek/aalten/dwangarbeid-mensen-in-bijstand-nog-maximaal-halfjaar-1.5007049
Uit de beantwoording van schriftelijke vragen van
SP-Kamerlid Karabulut over het (in het bovenstaande nog niet vermelde) gegeven
dat de gemeenten Aalten en Oude IJsselstreek jaarlijks ruim een half miljoen
verdienen aan de gedwongen tewerkstelling van bijstandsgerechtigden
blijkt dat de verantwoordelijke staatssecretaris Klijnsma van mening is dat
'reïntegratiebeleid...een taak is van de gemeenten. Gelet op de gemeentelijke
beleidsvrijheid ligt het niet in de rede dat de Rijksoverheid zich uitspreekt
over het beleid van een individuele gemeente.' Zie http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2015/06/19/beantwoording-kamervragen-over-het-door-gemeenten-verdienen-aan-dwangarbeid.html
De Nederlandse staat zou dus (als gevolg van de decentralisatie) niet (meer) tegen mensenrechtenschendingen en andere wantoestanden op haar eigen grondgebied!